Депозитарлық қызметтер
Қаржы құралдарын номиналды ұстау
Қаржы құралдарын номиналды ұстау. Сөз қаржы құралдары иелерінің немесе олардың уәкілетті өкілдерінің өкілеттіктері мен нұсқауларына сәйкес басқа тұлғаларға тиесілі қаржы құралдарымен мәмілелерді сақтау, қорғау және жүзеге асыру туралы.
Орталық депозитарий клиенттерінің қатысуымен ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған бағалы қағаздар нарығында жасалған мәмілелер бойынша қаржы құралдарындағы есеп айырысулар.
Депоненттердің жеке шоттарында есептелетін қаржы құралдарын есепке алу.
Номиналды ұстауды есепке алу жүйесінде қаржы құралдарымен мәмілені/операцияны тіркеу.
Депоненттер мен олардың клиенттерінің қаржы құралдары бойынша құқықтарын растау.
Депоненттің жеке шоты заңды тұлғаның атына мынадай санаттардың бірімен ашылады:
- кастодиан;
- брокер;
- дилер, оның ішінде Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес лицензиясыз дилерлік қызметті жүзеге асыруға құқығы бар заңды тұлға;
- Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі;
- шетелдік депозитарий;
- шетелдік кастодиан;
- номиналды ұстаушының функцияларын жүзеге асыруға құқығы (лицензиясы) бар шетелдік ұйым;
- Қазақстан Республикасының мемлекеттік мүлік туралы заңнамасына сәйкес айқындалған мемлекеттік мүлікті есепке алу саласындағы бірыңғай оператор;
- AIFC аумағында бағалы қағаздармен мәмілелерді тіркеуді жүзеге асыратын ұйым;
- AIFC аумағында тіркелген және номиналды ұстаушының функцияларын жүзеге асыруға құқығы (лицензиясы) бар ұйым;
- клирингтік ұйым.
Депоненттің жеке шотында ашылатын қосалқы шоттар депонентке және оның клиенттеріне тиесілі құралдарды бөлек есепке алуға арналған. Депоненттің жеке шотында ашылуы мүмкін қосалқы шоттардың тізбесі мен түрлерінің сипаттамасы Тіркеу және депозитарлық қызметті жүзеге асыру қағидаларына (жалпы бөлім) 2-қосымшада келтірілген.
Бөлімдер қосалқы шоттарда ескерілетін құралдармен азаматтық-құқықтық мәмілелер жасауға шектеулердің болуы мен сипатына қарай бөлінеді. Қосалқы шоттың бөлімдерінің тізбесі мен сипаттамасы Тіркеу және депозитарлық қызметті жүзеге асыру қағидаларына (жалпы бөлім) 3-қосымшада келтірілген.
Орталық депозитарий депозитарлық қызмет көрсетуге арналған құралдарды оның атына ашық болған жағдайда ғана қабылдайды:
- осы құралдарды ескеруге болатын есеп ұйымдарындағы номиналды ұстау шоттары;
- осы құралдар бойынша сыйақы төлеу валютасында және оларды өтеу валютасында ақшаны есепке алуға болатын қызмет көрсететін банктердегі ақшалай шоттар.
Депозитарлық қызмет көрсетуге арналған құралдарды қабылдау үшін негіз депоненттің Орталық депозитарий алған депозитарлық қызмет көрсетуге арналған құралдарды қабылдау туралы өтініші болып табылады.
Орталық депозитарий ұйымдастырылған немесе ұйымдастырылмаған нарықта жасалған қаржы құралдарымен мәмілелерді тіркеуді жүзеге асырады. Ұйымдастырылмаған нарық: DVP (модель-1), есеп айырысу циклі Т+0, Т + n; FOR есеп айырысу циклі Т+0, Т+n. Ұйымдастырылған нарық: DVP ОКА (модель-2) қатысуымен қаржы құралдарымен жасалатын мәмілелер бойынша нетто-негізде, есеп айырысу циклі Т+2.
Депоненттің Орталық депозитариймен өзара іс-әрекеті SWIFT немесе "Депонент" АЖО (депоненттің қашықтағы автоматтандырылған жұмыс орны) арқылы электрондық құжат айналымы арқылы жүзеге асырылады.
Үзінді көшірме электрондық форматта "Депонент" АЖО немесе SWIFT бойынша беріледі. "Депонент" АЖО арқылы есепті құжаттар электрондық түрде тегін ұсынылады. Үзінді көшірме қағаз нұсқадағы сұраныс бойынша да берілуі мүмкін – А4 форматындағы 1 бет үшін 50 теңге.
Резервтік мекенжайлар
Орталық бағалы қағаздар депозитарийінің негізгі порталы қолжетімсіз болса, резервтік порталдарды пайдалануға болады: